आई - बाबा तुमच्यासाठी
मिथिला दळवी ,शनिवार, ३ नोव्हेंबर २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
कुटुंबातल्या ज्येष्ठ व्यक्तींचा आदर करणं हा आपल्या संस्कृतीचा भाग आहे, पण अनेकदा अत्याचार करणारी घरातली मोठी व्यक्ती आहे, त्यांना ‘नाही कसं म्हणायचं’ म्हणून मुलं त्यांच्या अवास्तव मागण्यांना शरण गेल्याचं दिसून आलं आहे. हे टाळायचं असेल तर मोठय़ांनी सांगितलेली प्रत्येक गोष्ट ऐकायलाच हवी, असा आग्रह आई-बाबांनी न धरणंही फार आवश्यक आहे. याबाबतीत मुलांना तारतम्य शिकविणं अवघड आणि वेळखाऊ जरूर असलं तरी त्याला पर्याय नाही. |
आई - बाबा तुमच्यासाठी
मिथिला दळवी , शनिवार, ६ ऑक्टोबर २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
पालकांच्या मागच्या काही पिढय़ा थोडय़ा गोंधळलेल्या, त्रस्त दिसतात. त्यांनी अंगीकारलेली मूल्यव्यवस्था आणि पुढच्या पिढय़ांना मान्य असणारी मूल्यव्यवस्था यात त्यांना खूप तफावत दिसत असते. यात आर्थिक, सामाजिक पैलू तर आहेतच, पण लैंगिकतेविषयीचेही काही पैलू यात ठसठशीतपणे पुढे येताहेत. अशा वेळी पालक म्हणून आपण नेमकी काय मूल्यं मानतो आहोत आणि मुलांपर्यंत काय पोहोचवतो आहोत, हे एकदा तपासून पाहणं खूप आवश्यक ठरतं. |
|
मिथिला दळवी , शनिवार , १ सप्टेंबर २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
आई - बाबा तुमच्यासाठीपालक-मुलांमधील अप्रिय संवाद टाळण्यासाठी काही विषय ‘पार्किंग लॉट’मध्ये ठेवून द्यावे लागतात. योग्य वेळ बघूून ते ते विषय पार्किंग लॉटमधून काढले तर त्या अप्रिय विषयांमधूनही चर्चा घडू शकते..
टी नएजर्स मंडळींच्या आई-बाबांना त्यांच्याशी अवघड वाटणाऱ्या एखाद्या विषयावर बोलणं, हे बऱ्याचदा तारेवरची कसरत वाटू शकतं. मुलांचा प्रतिसाद कधी अतिशय थंड तर कधी आक्रस्ताळाही असू शकतो. काही वेळा सुरुवात नीट होते, पण मध्येच गाडं रुळावरून घसरतं आणि ताणाताणी सुरू होते. दोन पक्षांपैकी कुणालातरी दुखावल्याची भावना येते आणि मग सगळ्याचा ‘डॉमिनो’ होऊन जातो.
|
आई - बाबा तुमच्यासाठी
मिथिला दळवी ,शनिवार, ४ ऑगस्ट २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
आपले ‘लूक्स’ नॉर्मल आहेत ना, आपण पुरेसे चांगले-आकर्षक दिसतो आहोत ना, हे मुलांसाठी फार महत्त्वाचे मुद्दे असतात. या मुलांच्या शरीरात होणारे बदल हे त्यांच्यासाठी मोठं चिंतेचं कारण असू शकतं. स्वत:ची बॉडी इमेज हा त्यांच्यासाठी हळवा कोपरा बनत जातो. |
मिथिला दळवी , शनिवार , ७ जुलै २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
आई - बाबा तुमच्यासाठी
मुलगा वयात येणं हा विषय अनेक कुटुंबांमध्ये जणू ऑप्शनलाच टाकलेला असतो. त्यांच्या लैंगिकतेचं सगळं स्वरूपच अळीमिळी गुपचिळी छापाचं आहे. त्यामुळे दडपण, अस्वस्थता, अवघडलेपणा आणि भीती कायमचीच त्याच्याशी जोडलेली आहे. आई-वडिलांचा आश्वासक आणि परिपक्व दृष्टिकोन मुलाचा आत्मसन्मान कायम ठेवण्यात खूप मोठी भूमिका बजावू शकतो, पण त्यासाठी या विषयावर बोलायची
तयारी हवी.
सा धारण १०-१२ व्या वर्षांपासून शरीरात बाह्य़त: दिसून येणारे बदल हे मुलं वयात येऊ लागण्याचं एक लक्षण असतं. |
 आई - बाबा तुमच्यासाठी
मिथिला दळवी , शनिवार , २ जून २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
मुलांच्या जगातल्या मानसिक गुंतागुंतीची, आतल्या प्रचंड कोलाहलाची पालक म्हणून आपल्याला जाणीव हवी. ही जाणीव असण्यानेच खटकणाऱ्या गोष्टी जास्त कठोरपणे सांगणं टाळलं जाऊ शकतं, एकमेकांना बोचकारलं जाणं कमी होऊ शकतं. नाही तर शाब्दिक लढाया सुरू झाल्या की दोन पिढय़ांमध्ये दरी उभी राहायला वेळ लागत नाही. हे टाळायचं असेल तर मुलांचा आत्मसन्मान जपायला हवा. |
 आई - बाबा तुमच्यासाठी
मिथिला दळवी , शनिवार , ५ मे २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
ओढूनताणून मुलांना समोर बसवून लैंगिकतेवर बोलणं अनेकांना कृत्रिम वाटतं. अशा वेळी आजूबाजूला घडणाऱ्या अनेक गोष्टींवर ‘मला काय वाटतं’ हे सांगणं, ही संवादाची उत्तम सुरुवात होऊ शकते. मुलं कम्फर्टेबल असणं हा या संवादातला अतिशय महत्त्वाचा भाग. त्यामुळे बोलताना त्या क्षणी जरी खूप काही हासिल झालं नाही, तरी पुढच्या संवादाची दारं उघडी राहतील, हे पाहणं खूप आवश्यक ठरतं. |
आई - बाबा तुमच्यासाठी
मिथिला दळवी - शनिवार, ३ मार्च २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
 लैंगिकतेसंदर्भातल्या अनेक गोष्टींतील योग्य काय, अयोग्य काय हे मुलं आपोआप समजून घेतील, असं गृहीत धरणं, ही पळवाट आहे. म्हणून मुलांशी जसजसे संदर्भ येत जातील तसतसा संवाद साधणं गरजेचं आहे. मुलांच्या वाढण्याचा सगळाच काळ ‘योग्य वेळ ’ असतो.
गेल्या जूनमध्ये शाळा सुरू झाली आणि पाचवीतल्या एका मुलीच्या आईचा फोन आला. ‘‘माझ्या मुलीच्या वर्गातल्या एका मुलीला शाळेतच पाळी सुरू झाली आणि त्यावरून माझी मुलगी मला प्रश्न विचारून भंडावून सोडते आहे. |
 आई - बाबा तुमच्यासाठी
मिथिला दळवी , शनिवार, ७ एप्रिल २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
बाळ कुठून येतं? हा मुलांचा प्रश्न बहुतांशी पालकांसाठी हादरविणारा असतो, कारण त्यामागे त्यांची पालकांची ठरावीक विचारसरणी असते. मात्र मूल जन्मणे ही नवरा-बायकोतील खासगी बाब न मानता आई-बाबा होण्याच्या अनुभवांवर भर दिला तर?
मुलं तीन-चार वर्षांची झाली की, कधी तरी एक प्रश्न अचानक आपल्यासमोर थडकतो, ‘बाळ कुठून येतं?’ आई-बाबांसाठी हा जरा हादरवणारा प्रश्न असू शकतो. ‘‘बाप रे! काय विचारतो आहे हा/ ही आपल्याला आणि काय उत्तर देऊ आता याला/ हिला?’’ |
|
 मिथिला दळवी , शनिवार , ४ फेब्रुवारी २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
लैंगिकता शिक्षणाची मुलांची सुरुवात पालकांच्या स्वत:च्या लैंगिकतेविषयी दृष्टिकोनातून होते, असं म्हणतात. म्हणूनच आपलं लहानपणही पालकांनी आठवायला हवं. लहानपणी काही विषय हे ‘न बोलायचे, प्रश्न न विचारण्याचे’ असतात, हे आपल्याला कधी कळलं होतं? त्याबद्दल नंतरच्या आयुष्यात जरा जास्तच कुतूहल वाटलं होतं का? असे प्रसंग आठवून पाहायचा स्वाध्याय आई-बाबांनी करून पाहायलाच हवा...
|
|
 मिथिला दळवी , शनिवार , ७ जानेवारी २०१२
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
प्रत्येकाच्या आयुष्याच्या प्रवासातला ‘मूल’ ते ‘जननक्षम प्रौढ’ हा ठसठशीत टप्पा. लैंगिकता आणि त्या अनुषंगाने येणाऱ्या अनेक गोष्टींबद्दल मुलांच्या मनात लहानपणापासूनच कुतूहल आणि शंका निर्माण होत असतात. 'अनघड.. अवघड..पौगंड' या महिन्यातून एकदा प्रसिद्ध होणाऱ्या सदरातून आपण याच बदलांविषयी बोलणार आहोत, चर्चा करणार आहोत. तुम्ही तुमच्या मुलांशी या बदलांविषयी कसा संवाद साधलात, ते आम्हाला नक्की कळवा.
|
|
|
