लोकसत्ता

महेश शिरापूरकर ,शुक्रवार, ४ मे २०१२
प्राध्यापक, द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
राज्य लोकसेवा आयोगाच्या मुख्य परीक्षेतील सामान्य अध्ययन पेपर क्र. २ मधील अभ्यासक्रमाचा दुसरा घटक म्हणजे ‘भारतीय प्रशासन’ होय. आजच्या आणि उद्याच्या लेखामध्ये या घटकाची तयारी कशी करता येईल, याबाबतची चर्चा करणार आहोत.सामान्य अध्ययन पेपर क्र. २ मधील अभ्यासक्रमातील मुख्यत्वे ३ प्रकरणांचा उदा. जिल्हा प्रशासन, प्रशासकीय कायदा आणि लोकसेवा इत्यादी प्रकरणांना आपण भारतीय प्रशासनाशी संबंधित अभ्यासविषय म्हणून अधोरेखित करू शकतो.

महेश शिरापूरकर ,गुरुवार, ३ मे  २०१२
प्राध्यापक, द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
भारतीय राज्यघटनेच्या अभ्यासाची तयारी करण्यासंदर्भातील आजच्या लेखामध्ये आपण सामान्य अध्ययन पेपर क्र. २ मधील प्रकरण दोन आणि तीनमधील घटकांची तयारी करण्याबाबतच्या व्यूहनीतीची चर्चा करणार आहोत.

महेश शिरापूरकर ,बुधवार, २ मे २०१२
प्राध्यापक, द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
रा ज्य लोकसेवा आयोगाच्या मुख्य परीक्षा सामान्य अध्ययन पेपर क्र. २ मधील  राजकीय प्रक्रियेशी संबंधित असलेल्या ४ प्रकरणांपकी २ प्रकरणांच्या तयारीची चर्चा मागील लेखामध्ये केलेली आहे. आजच्या लेखामध्ये यापकी उर्वरित २ प्रकरणांच्या तयारीची चर्चा करणार आहोत.

महेश शिरापूरकर - मंगळवार, १ मे २०१२
प्राध्यापक, द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
अभ्यासाच्या सोयीकरिता सामान्य अध्ययन पेपर क्र. २ मधील अभ्यासक्रमाची  आपण विभागणी प्रामुख्याने ३ घटकांमध्ये केली होती. पहिल्या घटकामध्ये ‘भारतीय राज्यघटना आणि महाराष्ट्राच्या विशेष संदर्भासह भारतीय राजकीय प्रक्रियेचा’ अभ्यास नमूद केला होता. मागील दोन लेखांमध्ये भारतीय राज्यघटनेच्या तयारीबाबतची चर्चा केलेली आहे.

महेश शिरापूरकर, सोमवार, ३० एप्रिल २०१२
प्राध्यापक, द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
राज्यसेवा मुख्य परीक्षेतील सामान्य अध्ययन पेपर क्र. २ मधील राज्यव्यवस्थेशी  संबंधित अभ्यासक्रमाची तोंडओळख करून घेतल्यानंतर पुढचा टप्पा येतो, तो म्हणजे या अभ्यासक्रमाच्या तयारीचा. अभ्यासक्रमाच्या विभागणीमध्ये पहिला घटक, ‘भारतीय राज्यघटना आणि महाराष्ट्राच्या विशेष संदर्भासह भारतीय राजकीय प्रक्रिया’ हा करण्यात आला होता.

महेश शिरापूरकर, शनिवार, २८ एप्रिल २०१२
प्राध्यापक, द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
उपरोक्त शीर्षकांतर्गत सुरू केलेल्या लेखमालेच्या पहिल्या भागामध्ये आपण सामान्य अध्ययन पेपर क्र. २ मध्ये असलेल्या अभ्यासक्रमाचे विभाजन ३ घटकांमध्ये केले होते. त्यात नमूद केल्याप्रमाणे ‘काही समर्पक (Relevant) अधिनियमांचा वा कायद्यांचा’ अभ्यास तिसऱ्या घटकामध्ये अपेक्षित आहे.

महेश शिरापूरकर, शुक्रवार, २७ एप्रिल २०१२
प्राध्यापक, द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
मागील लेखामध्ये नमूद केल्याप्रमाणे सामान्य अध्ययन पेपर क्र. २ मध्ये निहित असलेला दुसरा घटक हा ‘भारतीय प्रशासनाचा’ अभ्यासक्रम होय. पेपर क्र. २ मधील अभ्यासक्रमामध्ये असलेल्या एकूण १५ प्रकरणांपैकी ४ प्रकरणे ही भारतीय प्रशासनाशी संबंधित आहेत.

महेश शिरापूरकर, गुरुवार, २६ एप्रिल २०१२
प्राध्यापक, द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाच्या राज्यसेवा मुख्य परीक्षेतील सामान्य अध्ययन पेपर क्र. २  मध्ये राज्यशास्त्र विषयाशी संबंधित अभ्यासक्रम समाविष्ट केलेला आहे.

डॉ. अमर जगताप ,बुधवार, २५ एप्रिल २०१२
प्राध्यापक : द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
विद्यार्थी मित्र-मैत्रिणींनो, आजपर्यंत आपण भूगोलाच्या अभ्यासक्रमाचे स्वरूप, त्यासाठी वाचावयाची संदर्भ पुस्तके आणि अभ्यासाची रणनीती याविषयी चर्चा केली आहे. आजच्या भूगोलासंबंधीच्या शेवटच्या लेखामध्ये आयोगाच्या प्रश्नांचे   संभाव्य स्वरूप कसे असेल याविषयी चर्चा करणार आहोत.

डॉ.अमर जगताप - मंगळवार, २४ एप्रिल २०१२
प्राध्यापक,  द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
आयोगाने भूगोलाच्या अभ्यासक्रमातील भूगोल व कृषी या विभागाच्या शेवटच्या दोन पायाभूत घटकांमध्ये ‘मृदा’ व ‘जलव्यवस्थापन’  यांचा समावेश केला आहे. कृषी क्षेत्राच्या दृष्टीने मृदा व जल हे दोन्ही घटक पायाभूत आहेत. आयोगाने मृदा  (घटक ३.३) या घटकामध्ये मृदाविषयक सर्व माहिती सामाविष्ट केली आहे.

डॉ.अमर जगताप - सोमवार, २३ एप्रिल २०१२
प्राध्यापक :  द युनिक अॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाने राज्यसेवा मुख्य परीक्षेतील सामान्य अध्ययन पेपर १ मधील भूगोलाच्या अभ्यासक्रमात घटक क्र. ३ अंतर्गत ‘भूगोल आणि कृषी’ या घटकाचा समावेश केला आहे. या लेखात आपण ‘कृषी परिस्थितीकी’ (घटक ३.१) आणि हवामान (घटक ३.२) या घटकांच्या स्वरूपाबद्दल आणि अभ्यासक्रमाबाबत चर्चा करणार आहोत.

डॉ.अमर जगताप ,शनिवार, २१ एप्रिल २०१२
प्राध्यापक :  द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it
भूगोलाच्या अभ्यासक्रमातील २.३ हा घटक महाराष्ट्राचा मानवी आणि सामाजिक भूगोल तर २.५ हा घटक लोकसंख्या भूगोल (महाराष्ट्राच्या संदर्भासह) असा आहे. मानवी लोकसंख्येचा थेट संबंध प्राकृतिक पर्यावरण, नैसर्गिक साधनसंपत्ती इ. घटकांशी आहे. या घटकांची अनुकूलता किंवा प्रतिकूलता मानवी लोकसंख्येच्या घनता, वितरण, स्थलांतर या घटकांवर परिणाम करते. त्यामुळे भूगोलामध्ये लोकसंख्या भूगोल या शाखेचा उदय व विकास झाला आहे.